verlede deelw. (b) Dit kan ‘n ruspose aandui. Kruger, E. 2016.Klaskenades: Verrykende idees vir die onderrig van poësie. Hier is wat hy daaroor te sê het om jong digters aan te moedig: Want die cliché “Happy B-day!! koffieshop 2) Innerlike bou - verwys na inhoud van die gedig. een van die redes waarom 'n gedig nie sommer net gebeur nie, die skryf van 'n gedig is werk wat tyd neem juis omdat die skryf van 'n gedig grootliks bestaan uit die soek na woorde - en nie sommer die eerste beste woord wat voorkom nie - presies die regte woord. Ervaar, Martie het geskryf dat sy graag Tafelberg sou wou uitklim omdat sy daar vry voel: Veels geluk, mater, hoop jy voer diepere diskussies oral waar jy wandel en bou huise in klip en klei. Baie geluk; hoop jy het ’n heerlike dag met vars rogbrood en bulgaarse joghurt, vrugte en borrelende vonkelsap. Kortliks is die doelwitte in hierdie gids as volg: • Verstaan die unieke kenmerke van gedigte, bv. 5.3 Bespreek waarom die gedig “Die narwal” van N.P. Om ’n snelsonnet te wees, moet die gedig voldoen aan hierdie volgende kriteria: het ek geleer wat vorm jou murg en bloed: staan vas, hou uit, hou aan, geduld en moed. Voor dit, kan ballade teruggevoer word na die Franse troebadoers, wat die woord gebruik word om `n gedig te beskryf vir `n dans. Konvensionele gedigte Hierdie gedigte lees jy van bo af. Enige van die kenmerke van ’n gedig: vaste strofes, versreëls, rym, ritme, woorde word ekonomies gebruik, klankrykheid, ensovoorts. Die luisteraars word opgeroep om deel te neem aan die pryssang. Afrikaanse gedigte en digkuns van kultuur in Afrikaans deur Afrikaanse skrywers. Een reël word `n versreël genoem, NIE `N LYN NIE!!! 12 reëls in 3 strofes met vaste vers- en reëlformaat. dialoog/ geskrewe onderhoud: Woordvlakwerk: soortname, enkelvoud en meervoud Byvoeglike naamwoorde: … Koperboom Verduidelik die verskil tussen die hoofteks en die neweteks. Die vorm van die teks kry by gedigte heelwat aandag. as die herfswind begin waai Die eenvoudigste van hulle is 'n koeplet (met ander woorde - REMOTE). met die skuim in wit vlokke wat waai uit sy bek, by die huisie verby waar ’n vrou staan en kyk …, met ’n onaardse gil val sy bleek soos ’n lyk …, Wee die reisiger wat daar onwetend kom skuil, en vreesagtig by wyle ’n nagdiertjie huil. 3) Rym en ritme - rym is herhaling van dieselfde klanke binne of aan einde van vesreëls. Die woorde tussenin kan bou op die verskille en die onderliggende verbande. Kenmerke/vereistes van ‘n koerantberig: Inligting word neutraal oorgedra – moet verkieslik in die eerstepersoon geskryf word. (André Müller), Hierdie jaar kweek ek met jou voet fluister sien ek dis julle (Digter onbekend), ’n Senryu vir my ma: Die reël kan byvoorbeeld 'n bepaalde aantal lyne, die lengte of aantal strofes, 'n spesefieke rymskema of onderwerp, of enige ander reël wat 'n erkenbare vorm kan bepaal. Leerders se ballades hoef natuurlik nie so lank te wees nie. Sy is geïnspireer deur Ierse wense en die Engels-Ierse digters en filosowe John O’Donohue en David Whyte. eindelose eggo’s wat poem of a donkey. Miskien roep jy my verlede deelw. Daar is egter wel sogenaamde prosagedigte en sommige gedigte het ook stukke prosateks. Inhoud moet objektief en geordend aangebied word. STELWERK. gepleit en geplet 4) Uiterlike bou - verwys na struktuur. Gister is ’n ver land (ballade vir Mary-May), Het die koning se bode gaan staan by sy blom, Soos die kruin van ’n wilker, gesny van sy stam. Daar kan selfs afgewyk word van die gewone toepassing van hoofletters, leestekens en sinskonstruksie. - Hy is ‘n mal haas. ’n wit aronskelk 2. ’n gedig het ander kenmerke as ’n prosawerkstuk. Laat jou herinnering aan die persoon jou lei. Die inhoud is in elk geval irrelevant om te bepaal of ’n taalteks ’n gedig is. Die rympatroon daarvan kan wissel van enige van die volgende: Die Persiese kwatryn is ’n spesifieke digvorm met die volgende eienskappe: heel onverwags sy reëls en loer versteur, maar geen souffleur se stem dring tot hom deur, Ofskoon die saal se ligte nie meer brand, nog steeds: Is ek van hierdie klug die held, coulisses = beweegbare syskerms op ’n verhoog, figurant = iemand op agtergrond met ’n rol sonder woorde. Verduidelik wat elke kenmerk is met malike voorbeelde verstaanbaar vir die Eerste Addisionele Taal leerling. die rus is elders, dalk nóg hier nóg daar. as woord in my mond Stap in die natuur en wees bewus van alles rondom jou. val stadig van die bome af, Argentinië Hierdie soort gedigte kan maklik vorm mis, en “die wanbegrip dat die vrye vers sommer kan aanbeweeg sonder enige inherente spanning of interne skakels, skep die indruk van verse sonder vormtug. Dankie hiervoor. definisie van n rekwisiete Dernière mise à jour : 2019-01-21 Fréquence d'utilisation : 2 Qualité : Référence: Anonyme grof geskud ritme is die herhaalde patroon van klanke wat beweging skep. Geniet jou verjaarsdag: mag dit soos ’n piccolo-D uitstyg bo die orkestrale dan en wanklanke. Verskaf voldoende en relevante voorbeelde uit die gedig om jou antwoord te staaf. Hier het sy bewus geraak van die gesprek tussen die natuur en haar eie lewe. (André Müller). In die algemeen is poësie as genre daarom moeilik om te definieer en af te baken. Êrens, êrens moet ek soek vir die chemiese stroom. Die bladsy is laas op 5 Februarie 2021 om 22:50 bygewerk. as jy so eindeloos huil, fier, regop: vaarwel Altyd Die woord "ballade" is afgelei van die Franse term, Ballade, wat gedefinieer word as `n dans liedjie. Daar is, in die woorde van Owen Barfield, ’n “gevoelde verandering in bewussyn”, ’n diep resonansie. Die skrywer van ’n gedig word ’n digter genoem. 1. Tikke-tak, tik tak … Op die pad wat verdyn in die Skimmelperdpan, het ’n bom in die oorlog ’n vlugtende man. Dit moet die wie, wat en waar van die storie gee en in … (M. Langeveld), My tralies is my Bv, - Hy gedra hom soos... 3. As metrum dien die vyfvoetige jambe (10 klankgrepe, afwisselend onbeklemtoon en beklemtoon). Last Update: 2020-07-19 Usage Frequency: ... gedig van 'n donkie. • haiku as begin (5 – 7 – 5 klankgrepe), • word tanka (+ 7 + 7 klankgrepe), bliksemstrale skiet (estelleke se haiku), reën dreun neer op teer gemoed (André se renga), ’n Ystervrou knak (estelleke se haiku), Hier waai ’n soel wind; kruisbeen (André se renga). (estelleke), Branders bars en breek Mag jy vandag ’n versuikerde koppie tee drink en terugteug aan soete herinneringe op lendelam dankies in ’n ruimte vol gras tussen Jakarandas en fyn blaartjies wat sag neerstof oor ’n samesyn van gedagtes en glimlagte skeef soos ’n fiets in ’n boom wat skuins oor jou kop hang vandag op jou verjaarsdag. Die verskil tussen ' 'Serapano" en konvensionele (gewone) gedigte: Sefapano Die gedig word van onder na bo gelees Die gedig is een lang strofe met oneweredige versreêls. om te bid, afskeid te neem Ervarings van vryheid te hê. In die toring of in ’n boom? Skryf neer wat jy sien, hoor, ruik en aanraak. ôg, waar ons weer sit onder die vallende stuifmeel/blare van die jakarandabome met oorsoet tee – dáár waar wêrelde se politiek gepraat is, afgewissel met grappe oor hamsters … of nee vroeër: in die gang van Bacchus in ’n gedeelde week... tóé was ons jonk. Gewoonlik word die pryslied op ’n besondere geleentheid aan die persoon opgedra. Wat is die kenmerke van die gedig? There are no reviews yet. Tydens lees (kenmerke van die teks). Mag ’n wolk voor die son inskuif as jy warm kry en jy die goud in die dou raaksien as jy honger is; Mag die wind met jou tiekiedraai om die spinnerakke in jou kop weg te waai; Mag die voëls jou laat twyfel of jy alleen is; Mag die fynbosblomme weerspieël hoe uniek jy is; Mag die bome jou uitnooi om jou hande na bo uit te strek; Mag die berge jou herinner daaraan dat die genade groter as die gebrokenheid is; Mag die see jou laat weet dat jy skoon gespoel kan word; Mag die sneeu op die pieke jou help om jou oë boontoe te wend en al die dieptes en rykdom wat jy is, te omhels; Mag die wolke wat skuimend oor die berge aanrol jou laat wonder of dit werklik elders mooiweer en warm is; Mag jy ’n nuwe naam kry as ’n ster bokant jou kop verskiet en dit jou hoop gee te midde van vervlietende teenwoordigheid; Mag jou tred stewiger, dog ligter word as jy laatmiddag skugter stap op die strand en jou vermoede bevestig word dat daar vir jou ’n plekkie is onder die son; Mag elke rob wat hulpeloos of vrywillig uitspoel jou gewetenloos laat verlang na jou vryheid; Mag jy genoeg skulpies optel wat jou aanmoedig om uit jou dop te kruip; Mag ’n slakkie jou uit die doolhof van magtelose paadjies lei as jy daarin verdwaal; Mag die volmaan wat desnieteenstaande alles oor die berg opkom vol belofte knipoog en jou verwelkom; Mag jou drome vlerke kry en sweef soos die seemeeue hoog bokant in die lug. Die ware toets is egter myns insiens ’n subjektiewe, praktiese een, want as jy kragtige poësie gelees het, weet jy dit. Post-lees (beantwoord vrae, vergetyk, kontrasteer, evalueer). Soms is daar ’n titel wat as opsomming in die sesde reël staan. 360 0 obj
<>/Filter/FlateDecode/ID[<6E409C998D0FA94D88AD8519E4CC9A40><6DB1491D6551E747A29495FE3ECCAB52>]/Index[348 20]/Info 347 0 R/Length 79/Prev 356637/Root 349 0 R/Size 368/Type/XRef/W[1 3 1]>>stream
Ook oor die inhoud van gedigte is daar min wat in die algemeen gesê kan word. Wanneer ’n verhalende of anekdotiese gedig daarin slaag om ’n reël, ’n beeld of ’n paar gewone woorde so te raam dat dit begin galm en spook in die binneste van die leser, is dit poësie.”. Kenmerke van ‘n gedig. endstream
endobj
349 0 obj
<. Dit word gebruik, byvoorbeeld, M. Yu. (C. Strand), Tyd, ons goeie fee op spierwit klippers (estelleke), geroeste yster Geluk! Hierdie is ’n dramateks. Aan elke gedig in die bundel is daar ’n waarheid of ’n werklike persoon gekoppel, ongeag of dit ek is of iemand anders." Prosodie is die studie van metrum, ritme en intonasie van 'n gedig. Wat is die aard van die styl van hierdie teks? Haiku se inhoud het gewoonlik iets met die natuur te doen, impressionistiese waarneming, indrukke eerder as beskrywing. Aand die saalboom krampagtig die hande verstyf. kenmerke van leeus in Afrikaans. Sal daar nimmer ’n einde kom … altyd maar weer, Die afgryslike klank – nóg gehuil nóg gelag –, Dis geen plek vir ’n Christenmens daar in die nag. mens Dit is dus ’n lied met vaste rym en ritme. kleipot vasgevang; stommer Agter jou Estelle het geskryf dat sy graag op ’n glyplank sou wees omdat dit haar laat jonk voel en vryheid ervaar: Belangrikste kenmerke van ’n gedig: _____ Luister- en Praatstrategieë Luister na drama (Dialoog/ Onderhoud): Verskillende vorme van mondelinge kommunikasie: Dramatisering: Aanpassing van een genre na ’n ander: Literêre teks soos jeug drama/radio drama: Poësie . klag saam met die musiek se dans Ses kenmerke van `n Afrikaans Ballade. wat grypend om my lyf vou Sewe glyplanke kry verlede deelw. • die digsoort en kenmerke daarvan: bv. Dit het gewoonlik ’n rymskema van aaba (gebroke rym); Die eerste deel bestaan uit ’n stelling of ’n waarneming wat beskryf word; Na die waarneming volg daar ’n wending wat ’n kontras in die laaste deel inlei; Die laaste deel vorm ’n spesifieke siening/insig oor die lewe en die dood; Daar word van enjambement gebruik gemaak; Die Persiese kwatryn is bekend daarvoor dat dit met min woorde baie sê. en die vuurvonke spat soos hy grou langs die pad, En die Mauser-vuur dreun en looddruppels reën –. want my pen reik nog verder Belangrikste kenmerke van ’n gedig: • interne struktuur van ’n gedig soos beeldspraak/stylfigure, rym, ritme; • uiterlike bou van ’n gedig soos reëls, strofes, tipografie; ’n Kwatryn is ’n gedig met vier versreëls. `n Gedig bestaan uit reëls. moeg verslae Die leesproses: Pre-lees (Lei die teks in). Die eerste kenmerk van spesievers waaraan “Krokodil” voldoen, is dat die gedig oor slegs een spesifieke spesie, naamlik ‘n Krokodil hande l. ‘n Tweede kenmerk, is die fokus op die unieke voorkoms, gedrag en gewoontes van die spesifieke spesie, soos gesien in reels 2- 5 “ aan sy gemmer oê / van die watervlak / - oë van ‘n kat / vertikaal gekeep - “. Vokale - a, e, i, o, u. (estelleke), Spierwit bergpieke %PDF-1.6
%����
van Wyk Louw By hierdie gedig is visuele hulpmiddels noodsaaklik om die leerders te help verstaan. O wee! (Die Burger, 27 Junie 2008) "Poetry is vir my ’n vorm van self-expression. na woedende weer en wind Klara Majola versreël strofe paarrym Klara Majola wou haar vader toe die skemer sak, gaan haal waar hy, die blinde, hout vergader; maar Klara Majola het verdwaal. Dit bestaan altyd uit een kwatryn (4 reëls), gevolg deur ’n koeplet (2 reëls). Die vorm van die teks kry by gedigte heelwat aandag. Skep iets kort, iets treffend. Die eerste en laaste selfstandige naamwoorde kan teenoorgesteldes wees, of op een of ander manier met mekaar verband hou (sinoniem of antoniem). Tot Elke doofstom wonder … wag alleen gedaan 'n Digvorm verwys slegs na 'n soort gedig wat 'n bepaalde stel reëls volg. gesketter deur storm en klip Daar is geen leestekens in die gedig nie en net twee hoofletters. Add a translation. ... waar jy sit op die stoep met die see, soos ’n wederfee Viljee, salig afgetree, mag die kolliehonde êrens anders loop blaf en tjank en die leerders ver-weg skree; waar jy sit met seesterre (seer stêrre) en oesters vol pêrels op jou stoep met die see en ’n idee wat kom en gaan soos die gety en die waan en saam-saam lag vir die prag van die boepensmaan op dié verjaarsnag wat sag soos ’n kniekombers om jou vou vanaand op dié dag van gouerword (soos die oranje son wat ’n lemoen met die vuis gegryp het en lugtig hang, vredig soos ’n bol wol) waar jy sit op die stoep met die see in elke sintuig en die lug ’n waterverf op ’n klam doek, waar jy sit op die stoep met die see, vir eers tevrede soos ’n seemeeu op die rug van die wind, en teug aan ’n koppie earl grey tee, met laventelpatrone op die koppies, soos die kleur van die lug, waar jy sit op die stoep met die see …. ondersoekend verlangend uitdagend vervangend Dit gebeur selfs dat postmoderne digters hierdie soort gedig gebruik om vertellende prosa in versvorm te giet, met die wit tipografie van die bladsy en enjambemente om dit na gedigte te laat lyk/voel/klink. redeneer konstrueer dartel bring meer as mag, korrupsie, sent en rand. versmoor verlang vergaan Die gedig as ‘n vrye vers. Die rym van die kwatryn = ‘omarmend’ (rymskema: A-B-B-A). Dit kan ook ’n oplossing van ’n konflik in jouself of die natuur wees. ‘n Digter het die vryheid om woorde te gebruik wat afwyk van die aanvaarde taalreëls, ten einde betekenis oor te dra Daar is verskillende soorte gedigte afhangende van die struktuur wat gebruik word. ‘n Digter gebruik die voorgeskrewe vorm/skema/raamwerk as hy/sy ‘n sonnet dig. Last Update: 2018-05-15 Usage Frequency: 1 Quality: Reference: Anonymous. De reëls van die koeplet rym met mekaar (rymskema: C-C) maar nooit met één van die klanke wat reeds as eindrym in die kwatryn gebruik is nie. sonnet, vrye vers, ballade, elegie, verhalende gedig, ens. en die bene geklem soos ’n skroef om sy lyf. Wanneer ’n gedig nie ’n spesifieke dissipline soos ’n vaste rymskema, versreëllengte of strofebou het nie, word dit vrye vers genoem. Kenmerke van 'n gedig 1. Geniet dit – en lekker jaar vorentoe! (Wenk: Sien bladsy 140 van die studiegids.) Daar kan wel vasgestel word watter soort gedig ter sprake is. B.Ed-module. Die bekroonde digter Danie Marais het ’n ander mening oor vrye vers: “Die digkuns laat hom, net soos skoonheid, nie netjies definieer nie, maar miskien is die mees beduidende formele verskil tussen prosa en poësie enjambement, soos Giorgio Agamben sê. Oftewel geluk! titel, uitleg, lettertipe, strofebou, versreëlbou, ens. Tog is dit duidelik dat digkuns wel ’n woordkunswerk is. ’n Goeie begin is “Mag jou dag ...”, maar daar is nie regtig reëls nie. ’n Samewerkingsgedig: 2 tot 4 mense nodig vir dié digtersdans. Estelle, mag jy Sheila Cussons verwys na hierdie proses in haar gedig "Akwaties." bloeiend soekend loerend voelend Ledemaat van jou In die Middeleeue het minnesangers rondgereis en ballades gesing. wit skip wuif op horison Ek’t my self gestaal en my perd laat haal. Sê my, waar? h�bbd```b``�
"g�IS��-�"Y�@dC���\� R��d�Y$���������$4'�����7@� ��
Na die laaste sin van die kwatryn volg ’n stilte, sodanig dat die koeplet die stelling in die kwatryn relativeer. vind rus stil Die eienskappe van ’n leier Of indien wel, mag jou swart ballonne vol van helium wees om jou sag uit ’n venster grond toe te laat sweef. %%EOF
toegeval toegegroei Die funksies en ondersteuningsrol van die literêre kenmerke soos die agtergrond en milieu, perspektief, karakterisering, intrige, stemming, toon en konflik wordnie deurgaans effektief onderrig om die begrip van die teks te bevorder of die boodskap of ’n Gedig na aanleiding van Christopher Reeve (“Superman”) se dood. Pantene-mure Hoop al die somme op die swartbord tel vandag op en elke kind bring jou ’n blom en ’n mooi rooi appel! Martie, mag jy hoe naiëf jou vrug Hoe dit op papier lyk. vergewe vergeet begrawe Ruimte en baie bome is oral gevries sterliewelinge Loop in die reën vaar eindeloos voort kaalvoet oor die bergklippe
Met sy neusgate wyd en die ore op sy nek. Die gedig word dikwels onderskei van prosa, omdat gedigte tradisioneel in versvorm geskryf word en dus nie ’n deurlopende verhaallyn het nie. Die vrye vers behoort net deur ’n geoefende digter geskryf te word. verander traan in glimlag. 5. (Ester), Bid vir my ’n blaai Vergelyking- Om met iets anders te vergelyk deur gebruik te maak van die woorde soos of nes. ’n gedig het ander kenmerke as ’n prosawerkstuk. Metafoor- Om iets direk met iets anders te vergelyk (gewoonlik met die woord ‘is’) Bv, - Jy is die rots waarop ek staatmaak. Mag ’n neongroen ballon haar tou om jou vinger span en sagkens knoop vandag sodat oral waar jy loop jy ’n bundel lug kan lees in die wind en onthou van malvalekkers en oranje vingers en plastiekbekers met aangemaakte koeldranksap en Disney-karakters helderkleurig teen die kant. Funksies van ellips: (a) ‘n Deel word verswyg sodat dit aan die leser se verbeelding oorgelaat word (leser moet self sy gedagtes invoeg). geel, oranje, bruin Belangrikste kenmerke van 'n literêre teks soos karakter, karakterisering, intrige, konnik, agtergrond, ruimte, verteller en tema. reël 1: 2 klankgrepe, OF een woord wat die titel verskaf; reël 2: 4 klankgrepe, OF 2 woorde wat beskryf; reël 3: 6 klankgrepe, OF 3 woorde wat aksie weergee; reël 4: 8 klankgrepe, OF 4 woorde wat gevoel weergee; reël 5: 2 klankgrepe, OF ’n ander woord vir die titel.